آیا واریس و یا رگهای عنکبوتی دارید که روی اعتماد به نفس شما تأثیر می‌گذارد و گزینه‌های موجود در کمد لباس‌های شما را محدود می‌کند؟ آیا مایل به بهبود ظاهر این رگهای سطحی و بازگرداندن اعتماد به نفس خود را در ظاهرتان هستید؟
رگهای واریسی به واسطه صاف راه رفتن و ایستادن به مدت طولانی ایجاد می‌شود که فشار داخل رگهای پایین بدن را افزایش می‌دهد. نقص عملکرد دریچه‌های کوچک در رگهای خونی شما نیز در این وضعیت نقش دارد. سایر عوامل خطر شامل جنسیت، سن، چاقی و سابقه خانوادگی است.
انواع رگهای واریسی و علائم خفیف تا شدید آنها
هر اختلال وریدی علائم متفاوت دارد، برخی از آنها شدیدتر از دیگر مشکلات است. علائم می‌تواند به اندازه یک ناراحتی جزئی در پاها کوچک باشند، یا به اندازه زخم‌های پوستی یا آمبولیسم ریوی ناشی از لخته شدن خونی که به سمت ریه‌ها می‌رود، جدی باشد. اگر علائم واریس را داشته باشید، طیف وسیعی از درمان‌ها وجود دارد که می‌توانند به بهبود ظاهر و احساس پاها کمک کنند.
واریس طنابی یا شدید چیست؟
رگهای واریسی معمولا آبی رنگ هستند و با اندازه غیر طبیعی و بیرون زدنشان از سطح پوست مشخص می‌شوند. بیشتر در پشت ساق پا و در داخل پاها یافت می‌شوند، اما ممکن است در قسمت‌های دیگر پاها نیز ایجاد شوند. این رگهای غیر طبیعی معمولا در نتیجه دریچه‌های آسیب دیده یا معیوب در رگ‌ها ایجاد می‌شود که از جریان خون مناسب از طریق ورید جلوگیری می‌کند. رگهای واریسی می‌تواند با علائم مختلفی از جمله خارش، تورم پا، درد‌های آزاردهنده و خستگی پاها همراه باشد.
علائم واریس طنابی
علائم جزیی
- خارش پاها
- تورم پا یا مچ پا
- تغییر در رنگ پوست، به ویژه در پایین پا
علائم متوسط
- درد یا لرزش در پاها
- احساس سنگینی در پاها
- گرفتگی عضلات پا
- ایجاد تغییرات پوستی بیشتر در پاها
- رگهای واریسی
- تورم / گرفتگی در پا یا عضله ساق
علائم شدید
- درد
- تغییرات رنگدانه پوست (تغییر رنگ قرمز یا برنز)
- پوست خشک، زبر، و دچار خارش (تغییرات اگزما)
- ادم
- رقیق شدن خون در رگ‌ها
- فیبروز و سفت شدن پوست پایین بدن
- زخم‌های پایین بدن
بیماری‌های عروقی می‌توانند منجر به‌ترومبوز عمقی وریدی (DVT) شوند. که به نوبه خود، می‌تواند به آمبولی ریوی (PE) منجر شود، که در اثر لخته شدن خونی که به به ریه‌ها می‌رود، ایجاد می‌شود. علائم متعددی برای آمبولی ریه وجود دارد و اگر هر کدام از این علائم را تجربه کردید، باید به دنبال بررسی فوری باشید.
- احساس تنگی نفس ناگهانی
- درد قفسه سینه که در هنگام نفس کشیدن عمیق بدتر می‌شود
- گیجی یا سرگیجه
- ضعف ناگهانی
- افزایش ضربان قلب
- خون بالا آوردن
آمبولی ریه می‌تواند مرگبار باشد؛ بنابراین اقدام پزشکی، در سریع‌ترین زمان ممکن، میزان نجات از بیماری را افزایش می‌دهد. اگر مشکلی دارید که روی رگهای شما تاثیر می‌گذارد، مدیریت این بیماری می‌تواند خطر ابتلا به عوارض بیشتر مانند DVT و آمبولی ریه را کاهش دهد.
تشخیص واریس طنابی
پزشک شما درباره علائم شما سؤال خواهد کرد و شما را در حالت‌های مختلف از جمله هنگام ایستادن، معاینه می‌کند. آنها ممکن است درباره سابقه پزشکی شما نیز بپرسند.
اگر علائم شما شدید باشد یا عوارضی داشته باشید، پزشک ممکن است شما را به جراح قلب و عروق (پزشک متخصص در عروق خونی) ارجاع دهد.
رگهای واریسی معمولا به راحتی در پاها قابل مشاهده هستند. با این حال، برای تعیین محل و میزان آسیب به هر دریچه، پزشک ممکن است انجام یک اسکن اولتراسوند (دوپلکس) را به شما پیشنهاد کند. این اسکن از امواج صوتی برای تولید تصویری از رگ‌ها در داخل پا استفاده می‌کند. این روش به پزشک شما اجازه می‌دهد تا رگهای عمیق شما را با جزئیات بیشتری مشاهده کنند و ساختار و عملکرد وریدهای واریسی را بررسی نمایند.
گزینه‌های درمانی برای واریس طنابی
همان طور که در زیر شرح داده شده است، گزینه‌های درمانی متعددی برای وریدهای واریسی وجود دارد. درمان‌هایی که پزشک شما ارائه می‌دهد، بستگی به شرایط فردی شما دارد. پزشک شما، این مسئله را با شما در میان می‌گذارد تا تصمیم بگیرید که کدام یک برای شما مناسب است. اگر وریدهای واریسی شما ناراحتی ایجاد نکنند، ممکن است تصمیم بگیرید که هیچ درمانی انجام ندهید. بیشتر وریدهای واریسی هیچ مشکلی در درازمدت برای سلامتی ایجاد نمی‌کنند و هیچگونه تهدیدی برای گردش خون شما نمی‌باشند.
لازم است بدانید که حتی پس از درمان، رگهای واریسی ممکن است دوباره بروز کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است یک روش دیگر ارائه شود. از پزشک خود بپرسید که احتمال بروز مجدد در مورد شما چقدر است.
کمک به خود
پزشک شما ممکن است برخی از اقدامات خود یاری دهنده را که می‌توانید برای از بین بردن علائم‌تان انجام دهید، پیشنهاد کند. این کارها ممکن است شامل از دست دادن وزن بیش از حد و انجام فعالیت بدنی سبک تا متوسط مانند شنا یا پیاده روی باشد. سعی کنید که مدت زمان طولانی را روی پای پا خود نایستید زیرا ممکن است علائم شما بدتر شود. اگر پاهای خود را در زمان استراحت بالا بگیرید، ممکن است احساس ناراحتی را کمتر کند.
سوزاندن رگ با حرارت دهی
سوزاندن رگ با حرارت دهی به معنی گرم کردن داخل ورید واریسی است تا آن را باز کند. پزشک شما از امواج رادیویی (سوزاندن با امواج رادیوفرکوئنسی) یا لیزر (سوزاندن با داخل وریدی) برای ایجاد گرما استفاده می‌کند.
روش‌های سوزاندن با حرارت دهی، جایگزین‌های کم تهاجمی‌تری نسبت به جراحی سنتی برای وریدهای واریسی است و بنابراین پزشک شما اکنون معمولا آنها را به شما پیشنهاد می‌دهد. این روش‌ها می‌توانند تحت بی حسی موضعی انجام شوند که بدین معنی است که شما بیدار خواهید بود، اما پزشک ناحیه اطراف رگ را بی حس می‌کند. پزشک شما یک برش کوچک در ورید ایجاد می‌کند و یک لوله نازک (کاتتر) را به داخل رگ وارد می‌نماید. دستگاه موجود در نوک این لوله حرارت ایجاد می‌کند و ورید واریسی شما بسته می‌شود. معمولا تشویق می‌شوید که بعد از آن سر حال و رو پا باشید، و همان روز به خانه بروید.
همانند هر درمان دیگر برای وریدهای واریسی، ممکن است در صورت بازگشت واریس نیاز به درمان بیشتر داشته باشید.
اطلاعات بیشتر در مورد مزایا، عوارض جانبی و پیچیدگی‌های سوزاندن با رادیوفرکوئنسی و لیزر در بخش مزایا و معایب در زیر مطرح شده است. شما می‌توانید از پزشک خود بخواهید که این موارد را توضیح دهد.
فوم اسکلروتراپی
اگر روش‌های حرارتی برای شما نامناسب باشد، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که اسکلروتراپی فوم را انجام دهید. این درمان شامل تزریق فوم خاص به وریدهای واریسی شماست. یک ماده شیمیایی در این فوم، پوشش رگهای شما را شعله ور می‌کند و آنها را محکم می‌نماید.
اسکلروتراپی فوم ممکن است برای از بین بردن رگهای واریسی شما کمک کننده باشد، اگرچه ممکن است شما نیاز به دو یا سه جلسه درمان داشته باشید. مانند روش‌های حرارت دهی، آن کم تهاجمی‌تر از عمل جراحی است و می‌تواند تحت بی حسی موضعی انجام شود. با این حال، احتمال وجود دارد که رگهای واریس شما دوباره بروز یابند و شما ممکن است نیاز به درمان بیشتری داشته باشید.
پزشک شما با شما درباره مزایا و خطرات این روش صحبت خواهد کرد، و اطلاعات بیشتر در این مورد در بخش مزایا و معایب زیر وجود دارد.
جراحی
اگر روش‌های کم تهاجمی برای شما نامناسب باشد، پزشک ممکن است به شما جراحی ورید واریسی را پیشنهاد کند. در عمل جراحی ورید واریسی، جراح شما رگهای سطحی را که واریسی شده‌اند، حذف خواهد کرد. رگهای عمیق پا نقش وریدهای آسیب دیده را بازی می‌کنند تا جریان خون از پای شما به سمت اندام‌ها مختل نشود.
شایع‌ترین روش برای جراحی ورید واریسی به نام سوزاندن و خالی کردن است. این کار معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود که به این معنی است که شما در طول این روش خواب هستید. در این عمل، جراح شما رگ معیوب را برای متوقف کردن جریان خون از طریق آن، مسدود می‌کند (می‌سوزاند). یا ممکن است یک روش به نام فلبکتومی انجام شود تا رگهای کوچکتر زیر پوست شما را بردارند. در این عمل، جراح شما از قلاب‌هایی استفاده می‌کند تا رگهای واریسی را از طریق برش‌های کوچکی در پا از بین ببرد.
معمولا بعد از عمل جراحی ورید واریس به خانه می‌روید، هرچند گاهی اوقات نیاز به یک شب بستری شدن در بیمارستان خواهید داشت. ممکن است تا دو هفته پس از عمل درد و ناراحتی در پای خود احساس کنید. ممکن است برای یک تا سه هفته نیاز به دوری از سر کار داشته باشید. پزشک شما می‌تواند شما را در مورد بهترین روش برای شرایط خاص‌تان راهنمایی کند.
جوراب واریس
اگر درمان‌های فوق برای شما مناسب نیستند یا تصمیم ندارید که از آنها استفاده کنید، ممکن است پزشک شما پوشیدن جوراب‌های واریس را پیشنهاد کند. همچنین ممکن است پس از انجام یک روش یا عمل جراحی، یا اگر باردار هستید، آن را به شما پیشنهاد دهند. جوراب واریس می‌تواند تورم و درد در پاها را کاهش دهد. با این حال، پزشکان هنوز مطمئن نیستند که آیا واقعا به جلوگیری از بدتر شدن واریس یا پیشگیری از ایجاد وریدهای واریسی بیشتر کمک می‌کنند یا خیر.
کمک به خود
سوزاندن رگ با حرارت دهی
فوم اسکلروتراپی
جراحی
جوراب واریس
اگر درمان‌های فوق برای شما مناسب نیستند یا تصمیم ندارید که از آنها استفاده کنید، ممکن است پزشک شما پوشیدن جوراب‌های واریس را پیشنهاد کند. همچنین ممکن است پس از انجام یک روش یا عمل جراحی، یا اگر باردار هستید، آن را به شما پیشنهاد دهند. جوراب واریس می‌تواند تورم و درد در پاها را کاهش دهد. با این حال، پزشکان هنوز مطمئن نیستند که آیا واقعا به جلوگیری از بدتر شدن واریس یا پیشگیری از ایجاد وریدهای واریسی بیشتر کمک می‌کنند یا خیر.
رگهای عنکبوتی یا واریس شاخه‌ای چیست؟
رگهای عنکبوتی معمولا در سطح نزدیک‌تر پوست رخ می‌دهند و با رنگ قرمز یا آبی و ظاهر تار عنکبوتی مشخص می‌شوند. این رگهای غیر طبیعی اغلب فقط یک نگرانی از جنبه زیبایی هستند و غالبا در پاها یافت می‌شوند. اندازه رگهای عنکبوتی می‌توانند بسته به بیمار و موقعیت آنها متفاوت باشد
درک تلانژاکتازی (گشادشدگی مویرگ‌ها )
تلانژاکتازی وضعیتی است که در آن مویرگ‌های (رگهای خونی کوچک) گشاده شده باعث خطوط قرمز یا الگوهای رشته مانند بر روی پوست می‌شوند. این الگوها یا تلانژاکتازی، به تدریج و اغلب به صورت خوشه‌ای تشکیل می‌شوند. گاهی به دلیل ظاهر نازک و تار مانندشان به “رگهای عنکبوتی” شناخته می‌شوند.
تلانژاکتازی در نواحی که به آسانی دیده می‌شوند (مانند لب‌ها، بینی، چشم‌ها، انگشتان و گونه‌ها) رایج هستند. این عروق می‌توانند باعث ناراحتی شوند و بعضی افراد آنها را عامل عدم جذابیت می‌دانند. بسیاری از افراد تمایل دارند که این وضعیت را برطرف کنند. از بین بردن آنها با ایجاد صدمه به عروق و تحریک آن به محو شدن و یا زخم انجام می‌شود. این کار باعث می‌شود ظاهر علائم قرمز یا الگوهای روی پوست کاهش یابد.
در حالی که اکثر موارد تلانژکتازی معمولا خوش خیم هستند، می‌توانند نشانه‌ای از بیماری‌های جدی باشند. به عنوان مثال، تلانژکتازی هموراژیک ارثی (HHT) یک بیماری ژنتیکی نادر است که موجب تلانژکتازی می‌شود که می‌تواند مرگبار باشد. تلانژکتازی‌های ناشی از HHT به جای شکل گیری روی پوست، در اندام‌های حیاتی مانند کبد ظاهر می‌شود. این عروق ممکن است بترکند، و خونریزی شدیدی ایجاد کنند (هموراژ).
تشخیص علائم تلانژاکتازی
تلانژاکتازی می‌تواند ناراحت کننده باشد. این وضعیت عموما مرگبار نیست، اما برخی افراد ممکن است دوست از وجود آنها ناراحت باشند. این عروق به تدریج ایجاد می‌شوند، اما می‌توانند در اثر استفاده از محصولات بهداشتی و زیبایی مانند صابون‌های ساینده و اسفنج‌ها که موجب تحریک پوست می‌شوند، نیز بروز یابند.
علائم عبارتند از:
- درد (مربوط به فشار وریدی)
- خارش
- نشانه‌های قرمز یا الگوهای رشته مانند روی پوست
علائم HHT عبارتند از:
- خونریزی مکرر بینی
- خون قرمز یا تیره در مدفوع
- تنگی نفس
- تشنج
- سکته مغزی کوچک
- ماه گرفتگی لکه‌ای شرابی
دلایل تلانژاکتازی چیست؟
علت دقیق تلانژکتازی ناشناخته است. محققان بر این باورند که علل متعددی ممکن است به ایجاد تلانژاکتازی کمک کنند. این علل ممکن است ژنتیکی، محیطی یا ترکیبی از هر دو باشد. اعتقاد بر این است که بیشتر موارد تلانژکتازی ناشی از قرار گرفتن مداوم در معرض آفتاب یا دمای شدید است. این باور به این دلیل است که معمولا در نقاطی از بدن ظاهر می‌شوند که پوست در معرض نور خورشید و هوا قرار می‌گیرد.
سایر علل احتمالی عبارتند از:
- مصرف الکل: می‌تواند جریان خون در عروق را تحت تاثیر قرار دهد و می‌تواند باعث بیماری کبد شود
- بارداری: اغلب فشار زیادی روی رگ اعمال می‌کند
- پیری: رگهای خونی پیر می‌توانند شروع به ضعیف شدن کنند
- روساکا: عروق خونی در صورت را بزرگ می‌کند، باعث ایجاد ظاهر گرگرفته در گونه‌ها و بینی می‌شود
- مصرف همیشگی کورتیکواستروئید: پوست را نازک و تضعیف می‌کند
- اسکلرودرم: پوست را سفت و منقبض می‌کند
- درماتوميوزيت: پوست و بافت عضلانی زير جلدی را ملتهب می‌کند
- لوپوس اريتماتيک سيستميک: مي‌تواند حساسيت پوست به نور خورشيد و دماي شديد را افزايش دهد
علل تلانژکتازی هموراژیک ارثی ژنتیکی است. افراد مبتلا به HHT این بیماری را از حداقل یکی از والدین به ارث می‌برند. پنج ژن مشکوک به ایجاد HHT هستند و سه مورد از آنها شناخته شده‌اند. افراد مبتلا به HHT یا یک ژن نرمال و یک ژن جهش یافته یا دو ژن جهش یافته را دریافت می‌کنند (فقط یک جهش ژن برای ایجاد HHT کافی است)
چه کسی در معرض تلانژاکتازی انقباضی است؟
تلانژاکتازی یک بیماری پوستی رایج ، حتی در میان افراد سالم است. با این حال، برخی از افراد نسبت به دیگران در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به تلانژاکتازی قرار دارند. این افراد شامل کسانی هستند که:
- در محیط بیرون (سر باز) کار می‌کنند
- در تمام طول روز نشسته یا ایستاده هستند
- سوء مصرف الکل دارند
- باردار هستند
- مسن‌تر یا سالمند هستند (با پیر شدن پوست تلانژکتازی بیشتر ایجاد می‌شود)
- افرادی که روساکا، اسکلرودرما، درماتوميوزيت يا لوپوس اريتماتوز سيستميک (SLE)دارند
- از کورتیکواستروئیدها استفاده می‌کنند
پزشکان چگونه تلانژاکتازی را تشخیص می‌دهند؟
پزشکان ممکن است بر علائم بالینی بیماری تکیه کنند. تلانژاکتازی به راحتی از روی خطوط قرمز رشته مانند یا الگوهای روی پوست قابل مشاهده است. در برخی موارد پزشک ممکن است بخواهد مطمئن شود که بیماری زمینه‌ای وجود ندارد. بیماری‌های مرتبط با تلانژاکتازی عبارتند از:
- HHT (همچنین به سندرم اسلر- وبر – رندو نامیده می‌شود): اختلال ارثی رگهای خونی در پوست و اندام‌های داخلی که می‌تواند باعث خونریزی بیش از حد شود
- بیماری استورج- وبر: یک اختلال نادر که سبب ایجاد خال لکه‌ای شرابی و مشکلات سیستم عصبی می‌شود
- آنژیوم عنکبوتی: تجمع غیر طبیعی عروق خونی در نزدیکی سطح پوست است
- گزرودرما پیگمنتوزوم: یک بیماری نادر که در آن پوست و چشم‌ها بسیار حساس به نور ماوراء بنفش هستند
HHT ممکن است باعث شکل گیری عروق خونی غیرطبیعی به نام بدشکلی شریانی (AVM) شود. این وضعیت ممکن است در چندین قسمت بدن رخ دهد. این AVMها اجازه اتصال مستقیم بین شریان‌ها و رگ‌ها را بدون مداخله مویرگ‌ها می‌دهند. و ممکن است به هموراژ (خونریزی شدید) منجر شود. این خونریزی ممکن است در مغز، کبد یا ریه‌ها رخ دهد.
برای تشخیص HHT، پزشکان ممکن است ام آر آی یا سی تی اسکن انجام دهند تا خونریزی یا ناهنجاری‌های داخل بدن را تعیین کنند.
درمان تلانژاکتازی
درمان بر بهبود ظاهر پوست تمرکز دارد. روش‌های مختلف عبارتند از:
- لیزر درمانی: لیزر عروق گشاد شده را هدف قرار داده و آنها را تنگ می‌کند (این کار معمولا شامل کمی درد و دوره بهبودی کوتاه است)
- عمل جراحی: عروق گشاد شده می‌توانند برداشته شوند (این کار می‌تواند بسیار دردناک باشد و ممکن است منجر به دوره بهبودی طولانی مدت شود)
- اسکلروتراپی: بر ایجاد آسیب به پوشش داخلی عروق خونی با تزریق یک محلول شیمیایی به آن تمرکز دارد که باعث لخته شدن خون می‌شود و رگ را وادار به انقباض، ضخیم شدن و یا ایجاد بافت اسکار در ورید می‌کند (معمولا به دوره بهبودی نیاز نیست، اگرچه ممکن است برخی از مواقع محدودیت‌هایی در ورزش کردن در نظر گرفته شود)
درمان HHT ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آمبولیزاسیون برای مسدود کردن یا بستن رگهای خونی
- لیزر درمانی برای متوقف کردن خونریزی
- عمل جراحي
